fbpx

SANTURTZI

GURE SARDINAK

JAN ETA GOZA ITZAZU
Sardinera eguna
Sardina

NORTASUN IKURRA

Santurtziko historia itsasoari lotuta dago zuzenean. Izan ere, Europa Atlantikoko portu garrantzitsuenetakoa dugu gurea.

Are gehiago, santurtziarren jarduera eta nortasunari buruzko kantak eta guzti idatzi dira, hala nola, “Desde Santurce a Bilbao” kanta ezaguna.

Kresala, arrantza-ontziak, sareak eta sardina erreen usain gozoa dira Santurtziren nortasun-ikurra, eta portuan gozo zabaltzen da sardinen usain gozoa.

Kaleetan ibiltzea iraganera bidaiatzea da, arrantzaren lanbideari gorazarre egitea, arrain-enkanteak eta sardineren euren bizimodua gurera ekartzea alegia.

Gure sardinak

SANTURTZIKOAK

Aspaldi Santurtzi arrantzaleen herrixka zen.

Kostaldea arkaitzez josita zegoenez, pinazeak, txalupak eta lantxak erabiltzen ziren batez ere Santurtzin.

Arraunez eta belaz mugitzen ziren eta zenbait kontutarako erabiltzen zituzten marinelek.

Esate baterako arrantzarako, pilotajerako eta kabotajerako (salgaien merkataritza kostaldean); edo bestela, bakailaoaren arrantzan ontzi laguntzaile gisa.

Batez ere sardinak hartzen zituzten.

Sardinera eguna
Santurtzi, sardinas
"Hemen aurkituko dituzun errezetetan, sardina da osagai nagusia."
ERREZETAK SARDINEKIN

SARDINA ERREAK

Sardina omega-3 gantz-azidoetan oso aberatsa den arrain urdina da, gure gorputzerako funtsezkoak eta bihotzerako oso onak.

Gainera, kolesterol eta triglizerido mailak murrizten eta odol-presioa jaisten ere laguntzen dute.

Sardinak jatea oso gomendagarria da osasunerako, dieta orekatua eta gozoa izan nahi badugu, behintzat.

Arrain gozo hau ekain eta azaro bitartean kontsumitzen da, baina gozoenak Karmengo jaien bueltan arrantzatzen dira, uztailaren erdialdean, garai horretan itsasoko uren tenperaturak gora egin eta planktona ugaritzen delako.

Horren ondorioz, arrain hauek gantza pilatu eta zaporea hobetzen dute.

Sardina erreak, txingar ez oso gorien gainean prestatuta eta gatz lodiaz soilik onduak gure kultura eta gastronomiarekin estu lotuta daude, eta ez dira falta Santurtziko jatetxeetako sutegietan.

Sardinera eguna

Sardinerei eskainitako monumentuaren 50. urtebetetzean (2015), Santurtzik uda amaieran hasi zuen Sardinera eguna, emakume santurtziarrari omenaldia egiteko festa, gure herriko pertsonaiarik ezagunena den sardineraren bidez.

Jaia ohiko eskaintza eta omenaldiarekin hasten da Sardina-saltzailearen monumentuaren ondoan.

Dantza taldeak, txistulariak eta koadrilak, arrantza porturaino jaisten dira, jaiarekin jarraitzeko.

Arrain-enkantearen simulazioa, itsasora irteerak, arrantza-ontzietara bisitak, jantzi tradizionalen tailerrak, uretako jarduerak dira antolatutako ekitaldietako batzuk.

GURE SARDINERAK

“Desde Santurce a Bilbao vengo por toda la orilla, con la falda remangada, luciendo la pantorrilla..”


Abesti ezagun honek Santurtziko iragana eta gure sardinerak ekartzen dizkigu gogora.

Sardinerak kultura gutxiko emakumeak ziren, baina jakinduria eta izaera handikoak.

Etxea gobernatzeaz gain, arraina saltzeaz arduratzen ziren. Jarduera horren bidez, familiari gainsoldata ematen zioten, batzuetan arrantzaleena baino handiagoa.

Oso gaztetatik hasten ziren lanean, goizetan portura jaitsiz amei laguntzera eta pixkanaka lanbidea ikasiz.

Arrain onenaren lehia portuan hasten zen, eta lehen piezak saltzeko lasterketa ez zen amaitzen Bilboko eta inguruko herrietara arte.

Hasieran, ibiliaz, oinutsik, gona jasota, eta 20 kilo arrain fresko har zitzakeen saskia zeramaten buru gainean. Gero tranbia iritsi zen, sardineren bizitza hobetuz.

Sardinera eguna
Sardinera eguna, día de la sardina en Santurtzi

KARMENGO JAIAK

Santurtzik bere iragana eta itsas historia ekartzen ditu gogora bere jai eta tradizioetan.

Karmengo jaiek Santurtziko itsas tradizioei eusten diete.

1907an hasi ziren jaiak, Karmengo Amaren Santurtziko zaindaritzaren ondorioz, meatzaritza auzoa zen Ortuellatik bereizi ondoren.

Santurtzik itsasoari begiratzen dio behin betiko, Karmengo Amari, “Stella Maris” izenekoari, debozio osoa eskainiz.

Jaietako egun nagusia uztailaren 16a da. Santurtzik bere ohiko Karmengo itsas prozesioa ospatzen du, Euskadiko zaharrena.

10 arrantzalek debozioz eta ahaleginez eramaten dute Karmengo Amaren irudia, San Jorge elizatik arrantza-porturaino lorez apaindua.

Behin arrapalan, Karmengo Ama Birjinia ontzira igotzen dute Abrarako itsasaldia hasteko.

Segizio ofizialarekin batera hamabi bat itsasontzi joaten dira, baina beste ontzi asko batu egiten dira Abran egiten den lore-eskaintzan, historian zehar itsasoan bizia utzi duten arrantzaleen oroimenez.

Jendeak piropoak eta abestiak eskaintzen dizkio Amari bere itsasaldian zehar. Une zirraragarria da.

Ondoren, lehorrean, dantza taldeek dantza tradizional bat egiten dute, emakumea eta Santurtziko sardina-saltzailea omentzeko.

ITSAS TRADIZIOAK

Santurce, concha de oro,
De Vizcaya la flor,
De los mares la espuma,
Del mundo la mejor.

Bertso hauek Santurtziko eraikinik enblematikoenean daude, arraina saltzeko etxean (edo arrantzaleen kofradian).

Sotera, sardina-saltzaile ospetsua, izan zen bertso horien egilea, zeinak eguneroko jarduerei edo Santurtzin gertatzen ziren ohiz kanpoko gertaerei eskainitako bertsoak eta koplak inprobisatzen baitzituen.

Bere omenez, arraun taldeak bere izena jarri zion traineruari.

Sardioneras Santurce - Itsasoa Museoa

Arrantza-portuan dagoen eraikin horretan bertan, SANTURTZI ITSAS MUSEOA INTERPRETAZIO ZENTROAK gune nagusi bat eskaintzen dio sardina-saltzaileei.

Emakume horien irudiez, testigantzez eta ikus-entzunezkoez gain, Santurtziko sardinerek erabiltzen zuten saski tradizional baten erreplika dago gune honetan, arraina, sardina eta antxoa bereziki, oinez garraiatzeko bereziki diseinatua bera.

Saski horietako bakoitzean emakume bakoitzak 20 kilo inguru eraman zitzakeen.

Sardina-saltzaileak protagonista ziren arrain-enkanteak jada ospatzen ez diren arren, haien esentzia berreskuratu dugu ANTZEZTUTAKO BISITETAN, non arrain-enkantea irudikatzen baita.

Visit Santurtzi

SARDINAREN ARRANTZA

ITSAS PASEOAN, Bizkaia Zubitik oso gertu dagoen AGURTZA ARRANTZA-ONTZIA gure kostaldean bisitatu daitekeen arrantza tradizionaleko azken ontzietako bat da.
Itsasontzi-museo eta arrantza-teknikaren Interpretazio Zentro bihurtuta, bisita gidatuetan arrantzarako tresnak erakusten dira.
Alde batetik, inguraketa-arrantza, sardinarena, antxoarena eta, bestetik, beita biziaren arrantza tradizionala, kanaberarekin eta amuarekin, hegaluzearena.

Non jan Santurtzin

Suharri Santurtzi

Suharri jatetxea

Haragia eta arraina plantxan, pintxo lehiaketako irabazlea
GEHIAGO JAKIN
Restaurante Casa Galicia Santurtzi

Casa Galicia jatetxea

Euskal-Galiziako sukaldaritza tradizionala
GEHIAGO JAKIN

EMAN IZENA GURE BULETINEAN

Jaso gure berriak e-mailez

Ez galdu Santurtzin gozatu ditzakezun ekitaldi, jarduera eta esperientziei buruzko berriak.

Aprobetxatu gure deskontuak afari, erosketa edo ostatuetarako, eta irabazi sariak gure lehiaketa eta zozketekin.

Hori guztia Santurtzin ezin hobeto pasatzeko.

Santurtzi logo

Itsas zaporea


Santurtzik itsasoaz eta mendiaz, hiriko jarduerez eta naturaz gozatzeko, sasoiko arrainik onenak dastatzeko, txingarretan egindako sardina goxoak dastatzeko eta pintxo gozoak dastatzeko aukera ematen du.

Bizkaian zurezko arrantza-itsasontzietan geratzen den azkenetakoa ere bisitatu ahal izango duzu, bai eta Itsasoa Museoa ere. Bertan, gure esentzia eta itsas arima ezagutuko dituzu, eta antzeztutako arrain enkanteetara joan zaitezke.

Edo, nahiago baduzu, senti ezazu balea bat zugandik metro gutxira, eta hunkitu zure bizitzan izango duzun esperientzia onenetako batekin.


Itsasoratu gure belaontzi-irteerekin, edo alokatu espazio bat zure musika-emanaldirako edo zure elkarterako.


Etorri Santurtzira, itsas-zaporea duen herri eder eta abegitsu bat izango duzu zain.

 

Santurtziko Turismo bulegoa
Zer egin
Gastronomia
Erosketak
Informazio praktikoa
Departamento de Turismo Gobierno Vasco
Bilbao-Bizkaia Be basque
Ⓒ 2022 - Inboost Tourism KO